Przypominam o odnowieniu prolongaty tzw. „pokładnego” za osoby, które zmarły w 1998 roku, jak również wcześniejszych, jeśli jeszcze nie dokonano prolongaty na kolejne 20 lat zgodnie z Ustawą z dnia 31 stycznia 1959 roku "O cmentarzach i chowaniu zmarłych".
Nie prolongowanie tzw. "pokładnego" za ZA KAŻDĄ osobę leżącą w grobie, tym samym nie mającą w Księdze Cmentarnej wpisanych danych i adresu osoby opiekującej się grobem skutkować będzie likwidacją grobu! Przepisy prawne, zgodnie z art. 7 ust. 2 z dnia 31 stycznia 1959 r. (Dz. U. 1959 Nr 11 poz. 62; Dz. U. 2000 Nr 23 poz. 295 – tekst jednolity z późniejszymi zmianami), pozwalają na likwidację nie opłaconych grobów po 20 latach od daty pochówku jeśli nie dokonano prolongowania tzw. "pokładnego" za osoby pochowane tam. Każde miejsce na cmentarzu, a więc także teren, gdzie znajduje się grób, czy też grobowiec nie jest własnością opiekujących się grobem i należy do Administracji Cmentarza.
Opłaty prolongacyjne przyjmowane są na pełen okres 20 lat w Biurze Parafialnym.
Opłaty cmentarne – podstawa prawna
Cmentarz parafialny jest własnością parafii a odpowiedzialnym za utrzymanie cmentarza jest administrator cmentarza, którym jest proboszcz lub może być inny wyznaczony przedstawiciel, co jest częstą praktyką.
1. Podstawa prawna
a) Rozdział Kościoła od Państwa
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej artykuł 25, ustęp 3 i Konkordat art. 1 – umowa zawarta między Rzeczypospolitą Polską a Stolicą Apostolską w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. /Dz. U. Nr 51, poz. 318/, gwarantują rozdział Kościoła od Państwa. Stwierdzenie niezależności porządku kościelnego i świeckiego ma istotne konsekwencje w codziennych stosunkach między państwem a Kościołem. Dotyczy to także kwestii odrębnego porządku prawnego, w tym opłat cmentarnych pobieranych przez zarządcę cmentarza wyznaniowego, jakim jest każdy cmentarz parafialny.
b) Prawo Kościoła do pełnienia swej misji
Rozdział Kościoła od Państwa zgodnie z art. 5 Konkordatu, zapewnia Kościołowi Katolickiemu, bez względu na obrządek, swobodne i publiczne pełnienie jego misji. Misja ta obejmuje zadanie: nauczania, uświęcania i rządzenia (Katechizm Kościoła Katolickiego nr 873 (w skrócie KKK nr 873). Kościołowi przysługuje ze względu na prawo do wolności religijnej prawo do głoszenia Ewangelii, prawo do sprawowania sakramentów i prawo posiadania, zarządzania i administrowania jego sprawami na podstawie prawa kanonicznego. Kościół w celu realizacji swej potrójnej misji potrzebuje odpowiednich obiektów sakralnych lub kościelnych, takich jak: kościoły, kaplice, cmentarze, domy zakonne czy parafialne itp. Władza rządzenia, która obejmuje zarządzanie i administrowanie swoimi sprawami dotyczy zarówno dysponowania dobrami duchowymi (sprawowanie i udzielanie sakramentów, kult), jak i dobrami materialnymi, które są własnością Kościoła. Zatem w zarządzaniu tymi dobrami Kościół może i kieruje się w swoich sprawach przede wszystkim normami prawa kościelnego – Kodeksem Prawa Kanonicznego – w skrócie KPK .
c) Prawo parafii do zarządzania i administrowania cmentarzem
Zgodnie z prawem Kościoła (...)Tam, gdzie to możliwe Kościół powinien mieć własne cmentarze, albo przynajmniej kwatery na cmentarzach świeckich, przeznaczone na grzebanie wiernych zmarłych, należycie pobłogosławione (...) – Kodeks Prawa Kanonicznego 1240 § 1. To prawo Kościoła zostało potwierdzone także w prawie polskim, w art. 24 Konkordatu, gdzie czytamy: (...) Kościół ma prawo do budowy, rozbudowy i konserwacji obiektów sakralnych i kościelnych oraz cmentarzy – zgodnie z prawem polskim (...). Prawo do posiadania cmentarza połączone jest nierozdzielnie z prawem do zarządzania nim, o czym świadczy zastosowany w art. 1 i 2 Ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych z dnia 31 stycznia 1959 podział na cmentarze komunalne i wyznaniowe. Kryterium tego podziału jest organ kompetentny do założenia, utrzymania, zarządzania i zamknięcia cmentarza. Organem kompetentnym w przypadku cmentarza komunalnego są władze samorządowe. W przypadku cmentarza wyznaniowego organem kompetentnym jest związek wyznaniowy, do którego należy cmentarz – w naszym przypadku jest nim właściwa władza kościelna, którą w parafii reprezentuje proboszcz. Prawo polskie zrównuje w prawie oba rodzaje cmentarzy. Zrównani w tej ustawie są także zarządzający cmentarzami. Przepisy zawarte w ustawie dotyczą zatem wszystkich cmentarzy i obowiązują wszystkich zarządców i wszystkich, którzy posiadają na tych cmentarzach groby rodzinne. Zatem cmentarze parafialne muszą również przestrzegać norm i przepisów prawa państwowego. Wszyscy zarządcy mają nie tylko jednakowe obowiązki ale i prawa.
Wzajemny stosunek prawa kanonicznego do prawa państwowego przewiduje, że ustawy państwowe, do których odsyła prawo kościelne, należy stosować w prawie kanonicznym – uznać je jako kościelne i stosować, jeżeli nie są sprzeczne z prawem Bożym, a prawo kanoniczne nie stanowi inaczej (Kodeks Prawa Kanonicznego § 22). Prawo Rzeczypospolitej Polskiej domaga się, by sprawowanie kultu i zarząd dobrami Kościoła był zgodny przepisami prawa polskiego (Art. 5 i 24 Konkordatu). Oznacza to, że przepisy prawa kościelnego ustanawiane przez właściwą władzę kościelną, nie mogą być sprzeczne z istniejącym prawem – nie może być państwa w państwie. Dlatego Kościół w zarządzaniu dobrami materialnymi często nie ustanawia odrębnego prawa, a korzysta w tej kwestii z prawa obowiązującego w Polsce. Nie czyni tego jedynie wtedy, gdy prawo świeckie jest sprzeczne z normami prawa Bożego (np. 10 Przykazań).
Prawo kościelne w kan. 1243 mówi, że przepisy dotyczące porządku, ochrony i utrzymania cmentarza reguluje prawo partykularne – prawo diecezjalne. Na podstawie kan. 22 i 1243 Kodeksu Prawa Kanonicznego w tym względzie obowiązują go obok przepisów KPK (kan. 1240- 1243, 1273-1289) i prawa diecezjalnego także odpowiednie przepisy państwowe. Kościół przyjmuje za własne i przestrzega m.in.: Ustawę z dn. 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. 2000 r. nr 23 poz. 195 z późniejszymi zmianami Dz. U. z 2011 r. Nr 118, poz. 687, Nr 144, poz. 853, z 2012 r. poz. 951, z 2013 r. poz. 1650, z 2014 r. poz.1741, z 2015 r. poz. 935, 1274). oraz Rozporządzenie Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 20 października 1972 roku W sprawie urządzania cmentarzy, prowadzenia ksiąg cmentarnych oraz chowania zmarłych (Dz. U. Nr 47, poz. 299 oraz z 2001 roku, Nr 153, poz. 1783), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury W sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków z dnia 7 marca 2008 roku (Dz. U. Nr 48, poz. 284).
2. Zarządzanie cmentarzem
Art. 2 § 2 Ustawy o cmentarzach stanowi, że zarządzanie i utrzymanie cmentarza wyznaniowego należy do związków wyznaniowych (w naszym przypadku chodzi o parafię). Ustawa nie wylicza obowiązków i praw związanych z utrzymaniem i zarządzaniem cmentarzem. Z treści ustawy i rozporządzeń można jednak stwierdzić, że chodzi przede wszystkim o właściwe (zgodne z prawem):
• wykonywanie usług cmentarnych,
• prowadzenie ewidencji grobów i osób uprawnionych do ich dysponowania,
• utrzymanie porządku,
• wyznaczanie grobów,
• dokładne wielkości kopanych grobów i alejek cmentarnych,
• wielkości ustawianych nagrobków,
• obsługę ceremonii pogrzebowych,
• pieczę nad bezpieczeństwem osób i mienia,
• ustanowienie regulaminu funkcjonowania cmentarza przez właściwą władzę,
• przyjmowanie opłat cmentarnych i ustalanie ich wysokości przez właściwą władzę.
3. Opłaty cmentarne
Państwo nie reguluje szczegółowo kwestii wysokości ani rodzaju opłat cmentarnych – zostawia ją decyzji samorządu (cmentarz komunalny), bądź władz kościelnych (cmentarz wyznaniowy) zgodnie z Ustawą o cmentarzach...( Art. 2 § 2 ), ponieważ to one są zarządcą cmentarza, odpowiadają za jego stan i utrzymanie. W związku z tym prawo partykularne (diecezjalne) Kościoła reguluje kwestię opłat cmentarnych bardziej szczegółowo niż ustawa. W wielu diecezjach zgodnie z kan. 1243 Kodeksu Prawa Kanonicznego obowiązują przepisy państwowe odnośnie opłat cmentarnych.
Do opłat cmentarnych na naszym cmentarzu parafialnym należą: pokładne, rezerwacja miejsca grobowego, prolongowanie tzw. "pokładnego" (przedłużenie pokładnego za każdą osobę w grobie), opłata za prawo do ustawienia nagrobka (z tej kwoty są pobierane opłaty za wodę i wywóz śmieci oraz ubezpieczenie cmentarza). Zatem nie może nikogo dziwić fakt, że parafia pobiera te opłaty, bowiem z wyżej wymienionych przepisów prawa Rzeczypospolitej Polskiej i prawa Kościelnego ma do tego ustawowe prawo.